Veldpartijen maken roadmap naar één nachtelijk wijkteam

16 mrt 2020 Veldpartijen maken roadmap naar één nachtelijk wijkteam

Zorgaanbieders gaan de onplanbare nachtzorg in 2020 beter coördineren in een gezamenlijk wijkteam. Wel zijn er nog knelpunten rond btw-vrijstelling, mededinging, AVG en strengere toelatingscriteria voor nauwere samenwerking in de wijkverpleging. Dat staat in het conceptplan ‘Samen op weg naar een toekomstbestendige wijkverpleging’.

Minister Hugo de Jonge van VWS wil dat zorgaanbieders per wijk één herkenbaar wijkverpleegkundig team maken. In een brief aan de Tweede Kamer half mei schreef de minister dat de huidige wijkverpleging te versnipperd en ineiciënt is. Er zijn in zijn ogen te veel kleine aanbieders van wijkverpleging en zelfstandige wijkverpleegkundige die niet voldoende samenwerken. Vanwege de gespannen arbeidsmarkt en de toenemende zorgvraag is dat op de lange termijn onhoudbaar, stelt de minister.

Wijkteam in de nacht

De eerste stap op weg naar een beter herkenbaar wijkteam wordt een betere coördinatie van de zorg in de avond, nacht en weekend (ANW) per 2020. De brancheorganisaties voor ouderenzorg ActiZ en Zorgthuis.nl, Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en de beroepsorganisatie voor verpleegkundigen en verzorgende (V&VN) hebben daarvoor eind juli een conceptplan gemaakt en naar de minister gestuurd. Uitgangspunt van het conceptplan, in het bezit van Zorgvisie, is dat er geen landelijke blauwdruk wordt opgelegd. Elke regio krijgt de vrijheid om een oplossing te ontwerpen die past bij de lokale situatie. Het streven is ook de administratieve lasten van de samenwerking te beperken.

Regie bij zorgverzekeraars

De bedoeling is dat zorgaanbieders op wijkniveau afspraken maken over de telefonische bereikbaarheid in de nacht. Het nachtelijke wijkteam moet op uniforme wijze de triage doen. Belangrijke randvoorwaarde is dat zorgaanbieders in elkaars elektronische patiëntendossier (EPD) moeten kunnen. De bedoeling is dat alle zorgaanbieders een eerlijke bijdrage leveren in mensen en geld om de ANW-zorg te organiseren. Ook moeten ze afspraken maken over declaratie en legitimatie van de geleverde zorg. Als zorgaanbieders er onderling niet uitkomen, ligt de bal bij zorgverzekeraars. In het uiterste geval kunnen zorgverzekeraars een model van samenwerking afdwingen. Een zorgverzekeraar neemt per regio de regie namens de andere verzekeraars.

Toelating en mededinging

De veldpartijen zien nog wel vier knelpunten die roet in het eten kunnen gooien. Ze roepen het ministerie van VWS op om strengere toelatingscriteria te maken voor aanbieders. Het idee is dat alleen aanbieders die bereid zijn om afspraken te maken met andere partijen in de regio toestemming krijgen om wijkverpleging te doen. Ook moeten ze werken volgens het recente kwaliteitskader wijkverpleging. De Mededingingswet lijkt geen probleem op te leveren, omdat de voordelen van nauwere samenwerking ten goede komen aan cliënten. Mits er maar geen aanbieders worden uitgesloten van regionale samenwerking. Toch vragen de veldpartijen om een formele zienswijze van de toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) om meer comfort te hebben bij intensievere samenwerking.

BTW-vrijstelling?

Een ander knelpunt vormt de vrijstelling van btw. Dat speelt met name als zorgaanbieders tegen betaling personeel inzetten voor cliënten van andere aanbieders. Daarover is momenteel overleg tussen ActiZ en de ministeries van VWS en Financiën. Als dit niet voldoende oplevert, wordt dit probleem op ‘hoog (kabinets)niveau gebracht’ . ‘Het is in deze fase dus niet wenselijk dat de problematiek (via andere overlegtafels) openbaar wordt gemaakt, hetgeen de Belastingdienst dwingt hierop te handhaven’ , schrijven de veldpartijen. Het vierde knelpunt is de uitwisseling van cliëntgegevens. De veldpartijen willen een bindende juridische uitspraak van de Autoriteit Persoonsgegevens, zodat ze zeker weten dat hun handelswijze AVG-proof is.

Nauwere samenwerking

De ANW-zorg vorm maar een klein deel van de wijkverpleging. De ervaring leert dat bij goede zorg overdag het beroep op ongeplande nachtzorg daalt. Wanneer meerdere aanbieders in een regio ongeplande nachtzorg aanbieden, is dat ineiciënt. Ze moeten daarvoor allemaal professionals beschikbaar hebben, terwijl er maar weinig cliënten echt een beroep op doen. Samenwerking rond de ANWzorg is de eerste stap naar meer samenwerking in de wijkverpleging. Het idee is dat nauwere samenwerking na de eerste stap makkelijker is.

Niet iedereen is enthousiast over de plannen van de minister.  Edwin Brugman, directeur van de Vereniging VvAA, de vereniging van zorgverleners, vindt dat  zorgverzekeraars te veel macht krijgen en dat kleine aanbieders op een zijspoor worden gezet. Jos de Blok, directeur Buurtzorg Nederland, vreest dat er, net zoals in de sociale wijkteams, veel bestuurlijke drukte zal ontstaan en dat de plannen uiteindelijk een averechts eect zullen hebben.

‘Aanbieders wijkverpleging teren in op eigen vermogen’

Acute ouderenzorg moet radicaal anders

De acute ouderenzorg moet inzetten op mini-ziekenhuizen in de wijk, ziekenhuiszorg aan huis en gespecialiseerde wijkverpleegkundigen om acute ziekenhuisopnames te voorkomen. Doorgaan op de huidige manier is een doodlopende weg.

Bron: zorgvisie